Studieprogramma
De Bachelor Beeldende Kunst is zowel voltijd als deeltijd* te volgen. Een derde optie is het Double Degree-programma dat leidt tot zowel een Bachelor Beeldende Kunst als een Bachelor Kunstgeschiedenis. Deze mogelijkheid wordt aangeboden door het bachelorprogramma Arts, Media and Society aan de Universiteit Leiden. Alle drie trajecten zijn vierjarige programma’s waarin je leert om te gaan met een grote hoeveelheid vrijheid binnen de structuur van een goed gebalanceerd lesprogramma.
Voor het academisch jaar 2023-2024 accepteren we geen aanmeldingen voor het deeltijdprogramma Beeldende Kunst
In het eerste jaar maak je kennis met de doelen en leermethodes van de opleiding en krijg je een breed aanbod van disciplines, waaronder schilderen, tekenen, grafiek, video, sculptuur en performance. In de daaropvolgende jaren verken je alle praktische en theoretische facetten van het kunstenaarschap. De afstudeerfase bestaat uit het schrijven van een scriptie en het maken van een presentatie in de eindexamententoonstelling.
De Bachelor Beeldende Kunst aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag (KABK) verbindt het verleden van de beeldende kunst met het heden en de toekomst. We omarmen de geschiedenis en tradities met een discours die is gebaseerd op het heden. Tegelijkertijd onderzoeken en verbeelden we de toekomst van de beeldende kunst die we zien als een onmisbare bijdrage aan cultuur, maatschappij en ecologie. We proberen toekomstige kunstenaars uit te rusten met de vaardigheden, competenties, strategieën en het zelfvertrouwen om hun toekomst en de toekomst van de kunsten vorm te geven.
Studenten ontwikkelen zowel hun artistieke als andere vaardigheden zoals samenwerken, communiceren, zelfmanagement, observeren vanuit onverwachte hoek, besluitvorming, kritische reflectie en kritische afstand tot jezelf - vaardigheden die van grote waarde zijn voor de kunsten en vele andere toekomstige professionele loopbanen.
Kunst maken kan een isolerend proces zijn. De afdeling Beeldende Kunst biedt een gemeenschap en de kritische context om dit isolement te doorbreken. Via deze gemeenschap onderhouden we een goede relatie tot het leven en tot het hoger kunstonderwijs dat tegelijkertijd pragmatisch en idealistisch is. Het is dit collectieve ethos dat onze toewijding versterkt om de hoge energie van creatieve ambitie en betrokkenheid te behouden die studenten en staf blijft aantrekken om met ons samen te werken.
Onderwijsstrategieën
Het individuele leren van de student is de kern van onze onderwijsstrategieën, deze zijn:
- Artistieke praktijk:
het stimuleren van een voortdurende individuele praktijk in de context van de BA Fine Art community. - Tutorials:
één op één sessies tussen studenten en docenten, waarbij wordt gereflecteerd op het geleerde tot nu toe, het omzetten van strategieën in kunstwerken en het gezamenlijk ontwikkelen van advies voor toekomstige stappen. - Onafhankelijkheid:
we moedigen studenten aan om onafhankelijk vanuit ervaring en experimenteren te werken, met begrip voor de kwaliteit van het maken, de context van het werk en zijn strategische positie. Daarnaast leren we onze studenten om hun intuïtie te ontwikkelen en te vertrouwen. - Begeleiding:
we steunen onze studenten door middel van individuele feedback en begeleiding. - Communities:
we bevorderen groepsdiscussies om studenten in staat te stellen te profiteren van de context van een groep. - Werkplaatsen:
we maken studenten bewust van de rijke hoeveelheid aan technieken en technologieën die relevant zijn voor het produceren van kunstwerken. - Presentaties:
we dagen studenten uit om zowel te oefenen met het presenteren van werk als het maken van tentoonstellingen en mondelinge presentaties. - Seminars, lezingen en leesgroepen:
we geven een toegang tot de kunstgeschiedenis en kunstgerelateerde theorieën als cruciale contextuele kennis. - Theorie en praktijk:
we verbinden theorie en praktijk door middel van teamonderwijs, waarbij docenten met ervaring uit beide velden worden betrokken. - Onderzoek:
we helpen studenten om onderzoek te gaan zien als een essentieel onderdeel van het artistieke proces en moedigen ze aan om er mee te experimenteren. - Professionele context:
we helpen studenten begrijpen welke rol kunstenaars spelen in onze samenleving, welke economische, culturele, sociale en politieke positie ze hebben en stellen hen in staat hun toekomst en die van de kunst vorm te geven.
Het curriculum beslaat een periode van vier jaar en is ieder jaar opgebouwd uit de volgende blokken. Deze blokken bevatten specifieke vakken:
- Studiopraktijk
- Critical Practice met drie verschillende elementen:
- Kritisch onderzoek (alle jaren)
- Onderzoekspraktijk (jaar 2)
- Professionele internationale praktijk (jaar 3 en 4)
- Individueel Studie Traject (IST) (jaar 2 en 3)
De kern van het leren en onderwijzen is nog altijd de studio. In de studio wordt het leerproces zelf zichtbaar gemaakt, zowel voor de student als voor anderen. We zien de studio als een ruimte waar je een gedachte achter kunt laten zodat die er nog steeds is wanneer je de volgende ochtend terugkeert. De studio is de 'vluchtsimulator' voor de beroepspraktijk. In de context van een kunstacademie stelt de studio studenten in staat een kritische en ondersteunende gemeenschap, toekomstige netwerken en kansen voor een hedendaagse kunstbeoefenaar op te bouwen.
De kern van de studie in het tweede, derde en vierde jaar van de Bachelor Beeldende Kunst is de studiopraktijk. Steeds meer tijd en studiepunten worden besteed aan het individuele artistieke werk. De ontwikkeling van ideeën en de transformatie ervan tot kunstwerken en artistieke strategieën staan voorop.
Toegewijde studioruimten worden ter beschikking gesteld en hooggekwalificeerde kunstenaars bieden de studenten ondersteuning, begeleiding en kritische feedback. Kunstenaar-docenten geven kritiek en bieden ondersteuning tijdens reguliere individuele contactmomenten en groepsactiviteiten. Studenten worden sterk aangeraden om deel te nemen aan groepsactiviteiten en discussies als een noodzakelijk tegenwicht voor de ontwikkeling van hun individuele werk.
Kunstgeschiedenis, kunsttheorie en reflectie op artistiek onderzoek vormen de basis van het blok Kritisch Onderzoek. Om een goede positie als kunstenaar te hebben, is het cruciaal te begrijpen hoe de geschiedenis van de kunst is ingebed in de geschiedenis van onze samenleving. Het hedendaagse discours in kunstgerelateerde theorieën biedt het onvermijdelijke klankbord voor iedere kunstenaar.
Alle studenten volgen een verplicht programma van lezingen, seminars en projecten in de kunstgeschiedenis en theorie en in relatie tot artistiek onderzoek. Een scriptie maakt deel uit van je eindexamen. Je kunt je ook inschrijven voor een breed aanbod aan vakken aan de Universiteit Leiden.
In het blok Onderzoekspraktijk maken tweedejaarsstudenten kennis met verschillende vormen van onderzoek in en door middel van kunst. Een programma van seminars, projecten en gastcolleges van artistieke onderzoekers, geven de studenten inzicht in het belang van onderzoek voor de productie en perceptie van kunst en hoe kunstenaars en kunstwerken bijdragen aan onze kennis van mens en maatschappij, op een lijn met en als belangrijke tegenhanger van de wetenschap. Studenten maken kennis met verschillende noties van artistiek onderzoek om zo te bepalen of ze als kunstenaar actief onderzoek willen doen en in welke vorm.
Kunst maken is een zeer individuele bezigheid en vergt vaak een hoge mate van zelfreflectie, maar het is ook altijd een professionele praktijk.
De rol van de kunstenaar is door de eeuwen heen veranderd en blijft in de huidige tijd steeds sneller veranderen. Een kunstmarkt is tot bloei gekomen die fortuinen creëert voor sommige beleggers, verzamelaars en een select gezelschap van kunstenaars. Het verzamelen van kunstwerken kan tegelijkertijd een culturele en een economische daad zijn. De behoefte aan kunst en cultuur groeit naarmate het aantal bezoekers aan tentoonstellingen, biënnales en festivals steeds verder toeneemt, waardoor er een substantieel residu overblijft voor bedrijven en toerisme. Nationale en regionale overheden en gemeenteraden hebben ingenieuze systemen ontwikkeld om de kunsten te ondersteunen. Hiervan uitgaand is het noodzakelijk om in een professionele praktijk de economie van de kunstenaar nu en in de toekomst te begrijpen.
Door middel van lezingen en seminars willen we de kunstenaars van de toekomst in staat stellen om hun eigen economie en hun bijdrage aan de economie van onze samenleving te begrijpen, in plaats van te wachten op een instabiele markt of afhankelijk te zijn van subsidies. We nodigen ervaren kunstenaars, curatoren, museumdirecteuren, verzamelaars, galeristen, economen, juridische adviseurs en specialisten uit andere vakgebieden uit om hun gedachten te delen. Tegelijkertijd maken studenten kennis met de vele kunstenaarsinitiatieven en collectieven die actief zijn in binnen- en buitenland en bieden we toegang tot alternatieve denkers, politieke activisten en institutionele kritiek. Daarnaast oefenen de studenten met het organiseren van enkele groepsshows.
Het doel van het blok Professionele Praktijk is om aandacht te schenken aan de veranderende rol van de kunstenaar en om een heruitvinding van onze economie als kunstenaar mogelijk te maken.
Op de KABK is het traditie dat je een bepaalde periode van je studie benut om je horizon te verbreden. Dit noemen we het Individuele Studie Traject (IST). IST-projecten worden academiebreed aangeboden en bevorderen de samenwerking tussen de KABK-afdelingen. Als onderdeel van het IST-programma kunnen studenten ook toegang krijgen tot vakken aan de Universiteit Leiden. Daarnaast heeft de afdeling Beeldende Kunst een reeks keuzevakken ontwikkeld die relevant zijn voor de studie van beeldende kunst. In het tweede en derde jaar kiezen studenten minstens twee keuzevakken of IST mogelijkheden per semester. Het eindexamenproject bevat 12 IST studiepunten.
Het lesprogramma is opgedeeld in drie trajecten: Voltijd, Deeltijd* en Double Degree.
Let op: De Double Degree en deeltijdprogramma staan niet open voor inkomende uitwisselingsstudenten.
De meest gebruikelijke studiewijze is de voltijdse optie. De meeste studenten willen hun volledige aandacht besteden aan de studie beeldende kunst. De voltijdse modus geeft de beste toegang tot alle mogelijkheden, inclusief excursies en academiebrede georganiseerde opties.
Op dit moment werken we aan de ontwikkeling van een nieuw deeltijdprogramma dat in het academisch 2024-2025 wordt geïntroduceerd.
Daarom accepteren wij geen aanmeldingen voor het deeltijdprogramma Beeldende Kunst voor het academisch jaar 2023-2024.
Vanaf 1 oktober 2023 gaan de inschrijvingen voor het nieuwe deeltijdprogramma open voor het academisch jaar 2024-2025.
Meer informatie over dit nieuwe programma zal tegen die tijd op onze website worden gepubliceerd.
Het Double Degree traject biedt BA-studenten Beeldende Kunst aan de KABK de mogelijkheid om tegelijkertijd een BA in Kunstgeschiedenis te behalen, via het bachelorprogramma Arts, Media and Society aan de Universiteit Leiden. Het programma komt voort uit de langdurige en vruchtbare relatie tussen de Universiteit Leiden en de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten onder het dak van de Academy of Creative and Performing Arts (ACPA).
De belangrijkste uitdaging voor studenten die het Combined Degree traject volgen is om te balanceren tussen enerzijds een academische benadering van kunst met een voldoende mate van kritische distantie en anderzijds de artistieke benadering met de nauwste nabijheid tot het eigen maken.
De Beeldende Kunst afdeling aan de KABK erkent de noodzaak om artistieke vaardigheden te verbinden met intellectuele capaciteiten. In feite worden artistieke vaardigheden opgevat als het stevig samengaan van maken en denken. Het Double Degree programma gaat daarin nog een stap verder. Het moedigt studenten aan hun vaardigheden te ontwikkelen in de ondersteunende gemeenschap van kunstbeoefenaars aan de Academie en tegelijkertijd hun reflectieve capaciteiten te definiëren in de gemeenschap van kunstgeschiedenisstudenten van een van de toonaangevende universiteiten.
Toelating tot het Double Degree traject is alleen mogelijk na succesvolle afronding van het propedeusejaar aan de KABK.
Om studenten in staat te stellen in twee parallelle programma's te studeren, is een lijst van vrijstellingen overeengekomen. Aan het eind van het tweede semester van van het eerste jaar, worden geïnteresseerde studenten uitgenodigd om zich aan te melden voor het double degree programma met een korte opdracht, meestal een schrijfopdracht waarin gereflecteerd wordt op een actuele tentoonstelling of kunstproject in de nabije omgeving. Deze tekst vormt de basis voor een kort interview met een team van collega's van de KABK en de Universiteit Leiden.
Geïnteresseerde studenten krijgen meer gedetailleerde informatie tijdens het tweede semester van het eerste jaar.
Wil je je aanmelden voor deze opleiding? Lees de toelatingseisen; Check de deadlines; Bereid je portfolio & documenten voor
Doelstellingen
Het doel van deze opleiding is om studenten in staat te stellen:
- onafhankelijk ideeën te ontwikkelen vanuit ervaring, kritische reflectie en contextueel bewustzijn en deze over te brengen naar kunstwerken
- weloverwogen beslissingen te nemen over de toepassing van technieken en technologieën bij de uitvoering van hun ideeën
- hun maken en denken te herkennen in de context van hedendaagse beeldende kunst en haar historische ontwikkeling
- kritisch te reflecteren op het eigen werk en dat van anderen
- hun werk aan een breder publiek te presenteren en er mondelinge toelichting over te kunnen geven
- het maken en de ontwikkeling van strategieën te contextualiseren (zowel in het maken van het werk, als in het discursief delen en in het schrijven erover)
- onderzoek te zien als een essentieel onderdeel van het artistieke proces
Deze doelstellingen verwijzen naar de the algemene nationale leerresultaten en worden hierdoor uitgebreid.
Vervolgopleiding
De Bachelor Beeldende Kunst stelt je in staat om verder te studeren aan een masteropleiding en zelfs een PhD te behalen. Een masteropleiding die goed aansluit op de Bachelor Beeldende Kunst is de Master Artistic Research aan de KABK. Andere relevante masteropleidingen Beeldende Kunst zijn nog in ontwikkeling. De Hogeschool der Kunsten Den Haag is een van de weinige kunstinstellingen in Nederland die een PhD-route aanbiedt.
Veel van onze afgestudeerden zijn doorgestroomd naar postacademische kunstopleidingen in Nederland, zoals De Rijksakademie van Beeldende Kunsten en De Ateliers in Amsterdam, en/of volgen masteropleidingen in kunstinstellingen in het buitenland, zoals de Glasgow School of Art.
