TWEEDE LANDELIJKE DAG VAN DE THEORIE

Expertmeeting voor praktijk - en theoriedocenten in het kunstonderwijs

Tweede Landelijke Dag van de Theorie, presentatie door Marie van Leeuwen en Laura van Ginsven, foto: Katarína Gališinová

Hoe bereiken we op een hedendaagse kunstacademie een optimale wisselwerking tussen praktijk- en theorieonderwijs? Deze vraag staat centraal tijdens de tweede Landelijke Dag van de Theorie op de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, op vrijdag 21 november 2014.

De eerste Dag van de Theorie, op 25 november 2011, stond in het teken van een zoektocht naar ‘het ideale theoriecurriculum’. Eén van de belangrijkste uitkomsten was een breed gedeeld gevoel van urgentie om theorie- en praktijkonderwijs diepgaand met elkaar te verbinden. Kenmerkend voor de kunst- en ontwerppraktijk is immers dat theorie en praktijk nauw verweven zijn, omdat kunstwerken en ontwerpen altijd reeksen inhoudelijke beslissingen impliceren die de uiteindelijke vorm bepalen. Praktijk- en theorieonderwijs zouden daarom nog veel zorgvuldiger op elkaar afgestemd moeten worden dan nu doorgaans het geval is en zouden in bepaalde opzichten zelfs in elkaar kunnen overgaan.

Tijdens de Tweede Dag van de Theorie willen we de consequenties van deze verbinding bestuderen vanuit het perspectief van de praktijkdocent. Hoe kan het praktijkonderwijs het theorieonderwijs voeden? Welke inzichten kunnen we in de theorievorming van kunst ontlenen aan de praktijk van het maken en hoe kunnen deze inzichten hun neerslag krijgen in het onderwijs? Hoe kunnen wij als praktijk- en theoriedocenten omgaan met veranderende vragen van studenten over de relatie tussen kunst- en ontwerppraktijk en de buitenwereld?

Praktijkdocenten van Nederlandse academies worden uitgenodigd om ideeën uit te wisselen met theoriedocenten over de wederzijdse bevruchting van het onderwijs. Sprekers met een grote ervaring in het kunstonderwijs zwengelen in korte lezingen de discussie aan, waarna in kleinere groepen over specifieke onderwerpen gesproken zal worden. Docenten van de KABK verzorgen een aantal presentaties over door hun in gang gezette onderwijsvernieuwingen. De dag zal worden besloten met een plenair debat. De resultaten van de studiedag zullen ook dit keer worden gebundeld in een publicatie, die na voltooiing onder de deelnemers en in het vakgebied zal worden verspreid.

SPREKERS

Kunst, theorie, mythe, waarheid…
(NL)
De verdedigers van de stelling dat artistieke arbeid en theoretische reflectie kunnen ‘matchen’, en zelfs samen gaan in artistieke arbeid die een vorm van ‘onderzoek’ is, gaan meestal uit van een harmonie-model. Maar misschien is een conflictmodel meer belovend en productiever? De belangen van kunst(en)maker en de waarheidszoeker zijn te zeer tegengesteld…

Bart Verschaffel (1956, BE), is als gewoon hoogleraar verbonden aan de vakgroep Architectuur & Stedenbouw van de Universiteit Gent. Hij doceert architectuurtheorie en architectuurkritiek, en publiceert op het gebied van cultuurfilosofie, architectuurtheorie en de esthetica en kunstkritiek.

Lezing door Bart Verschaffel, Kunst, theorie, mythe, waarheid…, tijdens de Tweede Landelijke Dag van de Theorie, 2014 from Lectorate KTP & PhDArts on Vimeo.


Mayonaise. If you want a recipe that works and doesn’t mess you up
(NL)
Over de praktijk van onderwijsvernieuwing.
Theorie- en praktijkonderwijs maken in combinatie met elkaar iets nieuws en zijn samen meer dan de som der delen.

Marie van Leeuwen (1954, NL) werkt als beeldend kunstenaar samen met Johan Wagenaar onder de naam Van Kampen en is hoofd van de Bachelor Fine Art ( BFA Arnhem ) aan ArtEZ.

Art as Hypertext
(ENG)
Wat is de bijdrage van de technologische revolutie en digitale geletterdheid aan onderzoeksmethodes in de kunst van vandaag? Hoe moedigen we een jonge generatie kunstenaars en ontwerpers aan om theorie in hun creatieve proces te integreren en/of er theoretische conclusies uit te trekken?

Pawel Pokutycki (1980, PL) is interaction designer en docent bij de afdeling Fotografie, Grafisch Ontwerpen en Interactive Media Design aan de KABK in Den Haag.

Lecture by Pawel Pokutycki, Art as Hypertext, 2014 from Lectorate KTP & PhDArts on Vimeo.


Concept en Credo
(NL)
Als afdelingshoofden van de afdeling Grafisch Ontwerpen benadrukken Klap en Schrader in hun programma dat vormgeven niet alleen het produceren van objecten is. Zij hechten veel belang aan de conceptualisering van de opdracht en de theorievorming die daar bij komt kijken. In hun lezing gaan zij, aan de hand van praktijkvoorbeelden, in op de uitgangspunten die ze bij de opzet van hun programma gebruiken. Hoe draagt theorie bij aan vormgeving? Brengt de vermenging van theorie en praktijk veranderingen in het vak teweeg?

Roosje Klap (1973, NL) onderzoekt als grafisch ontwerper de grenzen van het ‘custom fit design’. Klap is daarnaast adviseur bij het postacademisch instituut Jan van Eyck Academie in Maastricht.

Niels Schrader (1977, VEN) heeft een eigen ontwerpstudio, Mind Design. Hij werkt vanuit een conceptuele benadering van nieuwe media, waarbij hij zowel digitale informatie vertaalt naar een fysieke vorm als andersom

Klap en Schrader leiden samen de afdeling Grafisch Ontwerpen van de KABK in Den Haag.

Visions of Unlearning- Unlearning of visions
(ENG)
Annette Krauss bespreekt twee van haar projecten, Hidden Curriculum en Sites for Unlearning.. Belangrijke aspecten van haar onderzoek zijn de aandacht voor het lichaam en de lichamelijkheid van wetenschappelijk werk. Krauss laat in haar lezing zien hoe zij artistiek onderzoek doet, waarbij ze de nadruk legt op de specifieke waarde van dit type artistiek onderzoek en de belangrijke verschillen met andere vormen van (wetenschappelijk) onderzoek.

Annette Krauss (1971, DE) is beeldend kunstenaar. In haar op onderzoek gebaseerde praktijk richt zij zich op een samenhang van kunst, politiek en het dagelijks leven. Krauss werkt momenteel aan een promotieonderzoek aan de Academie van Beeldende Kunsten in Wenen en is docent bij de BA en MA Fine Art aan de Hogeschool der Kunsten Utrecht.

PRAKTISCHE INFORMATIE

Datum

21 november 2014

Tijd

9.45 – 18.00 uur

Locatie

KABK Auditorium, Prinsessegracht 4, 2514 AN Den Haag

Organisatie

Lectoraat Kunst Theorie & Praktijk

PROGRAMMA

09.45 uur Ontvangst
10.15 uur Introductie door Janneke Wesseling
10.45 uur Lezing door Bart Verschaffel + discussie
12.00 uur Lezing Roosje Klap & Niels Schrader
12.45 uur Lunch
13.30 uur Lezing door Marie van Leeuwen
14.15 uur Lezing door Pawel Pokutycki
15.00 uur Lezing door Annette Krauss
15.45 uur Theepauze
16.00 uur Parallelle sessies
17.00 uur Plenaire discussie + afsluiting
18.00 uur Borrel

PUBLICATIE

Veranderend kunstonderwijs. De plaats van theorie aan de kunstacademie

Een publicatie naar aanleiding van de eerste ‘Landelijke Dag van de Theorie’ op 25 november 2011.
Red. Onno Schilstra en Janneke Wesseling
Een uitgave van het Lectoraat Kunst Theorie & Praktijk, Hogeschool der Kunsten, Den Haag, 2013
Met bijdragen van Pascal Gielen, Hiryczuk/Van Oevelen, Wendelien van Oldenborgh, Onno Schilstra, Steven ten Thije, Janneke Wesseling.
Ontwerp: Tomas Celizna

Tegen een kleine vergoeding van 3,00 euro, plus verzendkosten sturen we de publicatie graag naar u toe. Stuur een mail aan lectoraatktp@kabk.nl

VIDEO ARCHIEF

In het videoarchief van het lectoraat zijn registraties te vinden van de lezingen van Pascal Gielen, Hiryczuk/Van Oevelen en Steven ten Thije tijdens de eerste Dag van de Theorie.